26 03 2018, 09:56 Güncelleme: 10:30
ABD, libora alternatif olacak SOFR'ı piyasanın dikkatine sunmaya hazırlanıyor.
Dünyanın farklı ülkelerinde finans sektörünü düzenleyen regülatörler, İngiltere'de libor uygulaması sona yaklaşırken kendi alternatiflerini geliştirme konusunda çalışmalara başlamıştı.
ABD'de New York Fed'in ABD Hazinesi Finansal Araştırmalar Departmanı işbirliği ile geliştirdiği Teminatlı Gecelik Finansman Oranı, kısaltmasıyla SOFR önümüzdeki hafta piyasaya sunulmuş olacak. SOFR'ın piyasaya girmesi 350 trilyon dolarlık varlığın Libordan çekilmesi konusunda kritik bir adım olacak.
Peki ABD'nin bu hamlesi ne anlama geliyor? İşte SOFR ile ilgili öne çıkan noktalar
1- Neden libora alternatif konusu bastırılıyor?
On yıllar boyunca Libor konut kredilerinden karmaşık türev enstrümanlara kadar her türlü aracın maliyetini belirlemek için kullanılan güvenilir bir referans oldu. Libor, yaklaşık 20 büyük bankanın karşı teminat olmadan birbirlerinden yapacakları borçlanmanın maliyetine ilişkin yaptıkları öngörülere yönelik günlük anketten türetilmişti. Daha az banka teminatlandırılmamış kredi sunduğu için Libor gerçek piyasadaki değeri yansıtmaktansa teorik bir referans oran oldu. Bu durum ABD'nin bu oranda manipülasyon yapıldığını ortaya çıkarması ile darbe aldı. İngiliz regülatör 2021 yılının sonuna kadar liborun devam edeceğini sonra da sona ereceğini açıkladıktan sonra dünyadaki regülatörler alternatif arayışlarına başlamıştı.
2- ABD'de SOFR alternatifi nasıl çıktı?
Dolar cinsinden bir libor alternatifinin geliştirilmesi ve uygulanması için 2014 yılında Fed tarafından özel sektör temsilcileri ile regülatörleri buluşturan Alternatif Referans Oranları Komitesi (ARRC) kuruldu. 2016 Mayısında komite çalışmalarını iki seçenek üzerine yoğunlaştırdı. Bunlardan bir tanesi New York Fed'in gecelik banka fonlama oranıydı. Üzerinde çalışılan diğer seçenek ise geri alımlar üzerine odaklamış oranlar olarak öne çıktı. Bu işlemler hazine kağıtları tarafından teminatlandırılmış gecelik fonlamalar için söz konusu olmuştu. Yapılan bir dizi toplantının ardından komite SOFR olarak bilinen model üzerinde uzlaşma sağlandı.
3- Bu alternatifin libordan farkı ne?
Libor bankaların öngörülerine dayanırken, SOFR, aralarında aracı kurumlar, fonlar, portföy yöneticileri, sigorta şirketleri ve emeklilik fonları gibi aktörlerin yer aldığı kurumların gerçek işlemleri üzerine oluşturuluyor. SOFR, teminatlı olması özelliği ile de libordan ayrılıyor. SOFR özel olarak gecelik fonlamaya dayalı gecelik bir oran. Bunun karşısında libor ise bir günden bir yıla kadar farklı vadelerdeki kredileri kapsıyor.
4- Ne zaman çıkıyor?
New York Fed 3 Nisan'da New York saati ile 08:00'da SOFR yayınlamaya başlayacak. SOFR, önceki günden kalan işlemleri dikkate alacak.
5- Sırada ne var?
ARRC bundan sonra alternatifleri kurumsallaştırmaya devam etmeyi planlıyor. Komite, SOFR bazlı farklı türevlerin de yaratılmasını içeren 6 basamaklı bir plan üzerinde çalışıyor. Bunların yanında dünyanın en büyük borsa işletmecilerinden biri olan CME Group, 7 Mayıs'ta aylık ve çeyreklik SOFR vadelilerini piyasaya sunmayı planlıyor.
