Fed'in "hatalı mantığının" perde arkası

Amerikan Merkez Bankası (Fed), faiz artırımı sinyaliyle bir süredir buna ihtimal vermeyen yatırımcının kafasındaki şüpheleri dağıtma niyetinde. Fed’in son toplantısından hemen sonra katılımcıların birçoğu ekonominin iyiye gitmesi durumunda haziranda faiz artırımının uygun olacağını söyledi.

Yüksek faiz Fed içerisinde geniş destek bulsa da haziranda faiz artırımı üç gelişmeye bağlı: İkinci çeyrekteki ekonomik büyüme, işgücü piyasası şartlarının güçlenmeye devam etmesi ve enflasyonun Fed’in yüzde 2 hedefine yaklaşması.

Güçlü ekonomi ve sağlıklı işgücü piyasası faiz artırımından korkmamanın iki neden. Ancak bu ikisini faiz artırma nedeni olarak görmek yanlış olacaktır. Çünkü Merkez Bankası’nın tüm bu ekonomik iyileşmelerin elinden kayıp gitmemesi için uğraşması gerekiyor.

Aynı şekilde enflasyon oranının ihtiyaçtan fazla yükselmesi bir yandan bir tehdit oluşturabilecekken, bir yandan yüksek faiz oranları için gereken ortamı sağlamış oluyor. Ancak enflasyon oranları hâlen hedeflenenin altında. Cleveland Merkez Bankası’na göre piyasa gelecek 10 yılda ortalama yıllık enflasyonu yüzde 1,75 oranında öngörüyor.

Fed ayrıca, yıllardır devam eden düşük faiz oranlarının normalleştirilmemesi gerektiğini ve bu durumun değişmesi gerektiğini savunuyor. Fed yetkilileri, olası bir durgunlukta kendilerine manevra alanı yaratmak istiyor da olabilir. Çünkü faiz oranları hâlihazırda düşükken daha da düşürmek mümkün olmayacak. Bu sebeple ekonomi iyiye giderken neden artırılmasın?

Fed’in enflasyon hedefi gerçekçi bir hedef olsaydı Fed’in endişeleri hedef altında kalmakla ilgili değil, hedef üstüne çıkmakla ilgili olurdu. Ancak mevcut durumda Fed, yüzde 2 hedefini aşmamakta ısrarlı görünüyor. Yani, yüzde 2, gerçek anlamda bir “tavan”.

Yüzde 2 altında enflasyon kulağa hoş geliyor olabilir ama Fed gerçek amacının ne olduğu hakkında açık olmalı. Bir enflasyon hedefi koymak, fiyat seviyelerinin zaman içinde ne olacağını tahmin edilebilir kılabilir. Ancak uzun dönemde fiyatlar, enflasyon hedefinden sapacaktır.

Enflasyon tavanı, 2008-2009’da yaşanan ekonomik gerileme gibi riske de içeriyor. Tavan sabit kaldığı sürece Fed, enflasyonda daha fazla geçici artışa izin vermeyecek. Böyle bir politika, ekonomik toparlanmaya engel olabilir. Eğer Fed gerçekten bunalımlı bir ekonomiyi canlandırmak istiyorsa, faizleri artırmadan önce tavan enflasyonu yeniden gözden geçirmeli.