BLOOMBERG NEWS
26 03 2015, 11:19 Güncelleme: 11:29
Daha sonradan “Kara Salı” diye tabir edilen 16 Aralık günü rublenin sert düşüşüyle beraber merkez bankasının içinde bile büyük bir panik hakimdi.
Merkez bankası yetkililerinden biri “Müdahale edin! Müdahale edin!” diye bağırıyordu.
Bankanın başkanı Elvira Nabiullina ise tabletinden kurların eşine az rastlanır büyüklükteki acil faiz arttırımına tepkisini izliyordu. “Hayır, bu kez değil. Rusya artık piyasayla savaşmayacak” dedi. “Spekülatörlerin soğuk bir duşa ihtiyacı vardı.”
Bu cesur karar Nabiullina ve patronu Devlet Başkanı Vladimir Putin için işe yaramış gibi gözüküyor. Ukrayna'daki gerginliğe karşılık Rusya'ya getirilen yaptırımlara rağmen ruble dengelendi. Rekor seviyeye düştüğü Kara Salı'dan bu yana, ruble dolar karşısında yüzde 19 değer kazanarak diğer gelişmekte olan ülkelerin tümünü geride bıraktı.
Rusya hala petrol fiyatlarındaki düşü ve banka sorunları yüzünden acılı bir resesyonla karşı karşıya. Ancak en azından şimdilik, ekonomi cehennemin kıyısından döndü. Maliye Bakanı Anton Siluanov da geçen hafta en kötünün geride kaldığını söylemişti.
Merkez bankasının içinde de şu anki dinginlik zafer kabul ediliyor. Nabiullina'nın artık rubleyi desteklemek için döviz rezervlerini harcamasına gerek yok. Fakat şimdi de en az onun kadar zor başka bir görevi yerine getirmesi gerekiyor: darbe almış ekonominin yaralarını sarmak.
Kırmızı hat
Her ne kadar merkez bankası kağıt üstünde bağımsız olsa da, ekonomistler aslında Putin'in söz sahibi olduğu konusunda hemfikir. Ancak Nabiullina da Putin'e doğrudan bir hatla bağlanarak bu süreçte kendince bir güç olarak ortaya çıktı.
Nabiullina düşündüğünü açıkça söylemekten de çekinmiyor. Konuya yakın kaynaklara göre, yardımcıları geçen yıl Putin'i sermaye kontrolleri getirme konusunda ikna etmeye çalıştığında, Nabiullina bu karara karşı mücadele etti ve rublenin serbest dalgalı olması için ısrar etti. Merkez bankası başkanının tavsiyesini önemseyen Putin, Nabiullina'nın konunun detaylarıyla ilgilenmesine izin verdi.
UBS AG Rusya Başkanı Rair Simonyan, “Bu tarihi bir andı, çünkü Putin'i bankacılık sistemini tehdit eden bir soruna karşı sunduğu çözümü kabul etmesi için ikna etti” dedi.
Nabiullina'nın çözümü Putin'in 15 yıllık iktidarının en büyük finansal kumarlarından biri oldu. Önce politika faizini inanılmaz bir oranda yükselterek yüzde 10.5'tan yüzde 17'ye çıkardı. Sonra da döviz piyasasına müdahale etmeyi bıraktı.
Putin düzenli olarak Nabiullina'yla merkez bankası stratejilerini konuşmak için doğrudan kırmızı hattı kullanıyor. Kayanaklara göre, bu telefon çaldığında herkes odadan çıkıyor.
Putin'in danışmanı Dmitry Peskov Putin için, “Merkez bankasının günlük işleyişine karışamıyor. Böyle bir hakkı yok” diyor.
Nabiullina artık Ocak'tan beri sabit seyreden petrol fiyatları ve devamı beklenen yaptırımların etkisiyle altı yılın ardından ilk kez gelmesi beklenen resesyona odaklanabilir. Bu kapsamda, Putin'in de desteğiyle, faizleri Ocak'ta yüzde 15'e, Şubat'ta da yüzde 14'e düşürerek ekonomistleri şaşırttı.
Aralık'taki faiz artırımından sonra merkez bankası başkanının arkasında duran Putin, “Herkes Nabiullina'da kusur bulabilir, ancak kimse unutmamalıdır ki politikaları genelde yeterli. Bu ülkedeki ekonomik durumun tek sorumlusu merkez bankası değildir” demişti.
