5 soruda Fed toplantısı

Gözler Çarşamba günkü Fed toplantısı ve açıklamalarında. Piyasalar zaten bir süredir Fed'den gelecek faiz arttırım işaretlerine odaklanmış durumdaydı. Ancak geçen hafta dolarda görülen rekor yükseliş ve hayal kırıklığı yaratan perakende verisinin yarattığı belirsizlik, toplantı kararlarının daha da çok merak edilmesine yol açtı.

Kesin olan şu: Faizler bir süre daha sıfıra yakın seviyelerde kalmaya devam edecek, ancak Fed Başkanı Janet Yellen Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) şartları uygun gördüğünde faizleri yükseltmekte özgür olmasını istiyor.

Bunun sonucu olarak, faizlerin bir süre daha düşük kalacağını ima eden kelimelerin Fed açıklamasından çıkarılması bekleniyor. Ve ABD iş piyasasındaki güçlenme göz önünde bulunursa Haziran veya Eylül, ilk faiz arttırımı için en uygun zamanlar olarak gözüküyor.

Ancak hala pek çok soru kafaları karıştırmaya devam ediyor. İşte Fed politikalarıyla ilgili 5 soru: 

1. Sabrın sonu mu?

Fed'in en az iki toplantıda daha faiz attırmayacağı anlamına gelen “sabırlı” olma sözü bu haftaki toplantıdan sonra kaldırılacak gibi gözüküyor. Yellen, geçen ay Kongre'ye yaptığı sunumda arttırım değerlendirmesini toplantıdan toplantıya ele almak istediğini zaten açıkça söylemişti. Eğer sabır işareti kaldırılırsa Yellen'in piyasaları hemen bir faiz arttırımı beklememek konusunda da ayrıca uyarması bekleniyor.

Fed'in muhtemelen önümüzdeki döneme damgasını vuracak ikilemi Yellen tarafından ortaya konulmuştu: İş gücü piyasası düzelmeye devam ettikçe, eğer orta vadede enflasyonun yüzde 2 seviyesine döneceğine güveniyorsa, Fed faizleri yükseltecek. 

2. Büyüme ve enflasyon değerlendirmeleri nasıl değişti?

Bu konuda Fed'in işaretleri biraz daha belirsiz. JPMorgan Chase ekonomisti Micheal Feroli'nin söylediği gibi, işsizlik tahminleri azalsa da bu hafta Fed'in büyüme ve enflasyon tahminlerinin aşağı yönlü revize edilmesi bekleniyor. Daha ılımlı büyüme ve enflasyon görünümü kısmen dolardaki aşırı yükselişten kısmen de 2015'e zayıf başlayan gayrisafi yurtiçi hasıladan kaynaklanıyor.

Ancak tahminlerdeki karışıklıkla beraber Fed'in mesaj problemi daha da belirginleşecek. Bir yandan istihdam verileri piyasa beklentilerini çok aşarken, bir yandan diğer veriler – mesela perakende satışları – çok daha zayıf seyrediyor ve enflasyon Fed'in yüzde 2 hedefinin çok altında. 

3. Dolardaki güçlenmenin etkisi nasıl olacak?

Fed'in bu haftaki açıklamasında dolardaki aşırı yükselişe özellikle yer ayırması beklenmiyor. Ancak, muhtemelen Yellen basın toplantısı sırasında ABD para birimiyle ilgili pek çok soruya maruz kalacak. 

Dolar, Fed'in en son tahmininden bu yana euro karşısında yüzde 15 değer kazandı. Buna bağlı olarak pek çok şirket yıl sonu gelir tahminlerini düşürmek zorunda kaldı ve Amerikan hisseleri bu yılki kazançlarının bir çoğunu kaybetti.

Fed başkan yardımcısı Stanley Fischer'a göre dolardaki yükseliş ABD ekonomisindeki iyileşmenin göstergesi. Buna ek olarak diğer merkez bankalarının devalüasyon stratejilerinin de haftalardır devam eden küresel rallide etkisi var. Her halükarda, dolardaki artış fiyat verilerini tahmin etmeyi ve yorumlamayı zorlaştırarak faiz arttırımının ertelenmesine sebep olabilir.

RBS Securities stratejisti Wliiam O'Donnell, “Kur savaşı devam ederken Fed için gevşek para politikasını ilk terk eden olmak çok zor” diyor.

4. Fed'in tahminleri değişecek mi?

Çeyrek dönemlik tahminleri kapsamında Fed, FOMC üyelerinin faiz arttırımı tarihine dair öngörülerini içeren bir grafik hazırlayacak. Aralık ayında 17 katılımcıdan 6'sı 2015 sonu itibariyle Fed fonlama faizinin yüzde 1.5 olacağını tahmin etmişti.

Faiz arttırımının en erken Haziran ayında beklendiği düşünülürse bu tahminlerin bazıları ancak 2016'da gerçekleşebilir. Deutsche Bank'tan Torsten Sløk'a göre dolardaki yükseliş ve enerji fiyatlarındaki çöküş de enflasyondaki artışın yavaşlamasına sebep olarak FOMC üyelerinin tahminlerini erteleyebilir.

5. Peki ya yatırımcı tepkisi?

CRT Capital stratejisti David Ader, tahvil piyasasının “sabırlı” sözünün çıkarılmasını toplantı öncesinde fiyatladığını ve bir sonraki adımı görmeyi beklediğini söyledi. Ader'e göre “asıl soru bundan sonra neyin geleceği ve Fed'in önümüzdeki yıl politikalarını nasıl sıkılaştıracağı.”

Bir başka soru ise Fed'in piyasaların borçlanma maliyetlerini yönlendirmede ne kadar başarılı olacağı. Bir süredir Fed bunu yapmak için çeşitli yeni araçlar deniyor, ancak aşırı gevşek para politikalarından uzaklaştıkça bilinmeyen denizlerde yol bulmak için daha çok uğraşması gerekiyor.