EMRE ÖZPEYNİRCİ/ HÜRRİYET
21 11 2016, 08:30 Güncelleme: 08:31
Son bir ay içinde dolarda yüzde 10,35’lik, euroda ise yüzde 6,53’lük artış yaşandı. Kurlardaki bu hızlı artışın en çok etkilediği sektörlerin başında ise otomotiv geliyor. Kurlar yükseldikçe sektörün maliyetleri artıyor, bu da doğal olarak fiyatlara yansıyor. Yani önümüzdeki günlerde otomobil fiyatlarında zam kaçınılmaz gibi görünüyor. Bu zam firmadan firmaya değişirken elinde düşük kurdan aldığı stoku bulunanlar kısa bir süreliğine daha avantajlı duruma geçecek. Ama açıklamalardan aralıkta birçok markanın en az yüzde 3 ila 5 arasında zam yapacağı anlaşılıyor.
Diğer taraftan kurlarla mücadele edilen bir ortamda gündemdeki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) değişikliği de kafaları karıştırıyor. Çünkü kur artışının üzerine sektör bir de ÖTV artışı yaşarsa sadece aralık ayı değil, tüm 2017 yılı hem otomotiv hem ekonomi adına zor geçebilir. Bu yüzden otomotiv yetkilileri değişikliklerin en azından şubattan sonra ele alınması noktasında birleşiyor.
TOYOTA PAZARLAMA VE SATIŞ CEO’SU ALİ HAYDAR BOZKURT: Son 1 ay içinde kur yaklaşık yüzde 7-8 artış gösterdi. Aralık başında kur bu seviyelerde olursa zam kaçınılmaz olacaktır. Böyle durumda genel olarak mevcut kampanyalar geri çekilir, yeterli olmazsa üzerine de bir miktar zam yapılabilir. Ortalama bir rakam telaffuz etmek gerekirse yüzde 3-5 arasında bir fiyat artışı söz konusu olabilir. Sektörün en yüksek satış beklediği aralık ayında kur etkisi ve bir de ÖTV artışı devreye girerse satışlara olumsuz etkisi olacaktır. Şu anda satışlar oldukça iyi gidiyor, umalım ki büyük fiyat artışları veya vergi artışı gibi bir durum olmasın. Çünkü bunların üzerine aralıkta FED’in olası bir faiz artış kararı kuru daha da yukarı çekeceğinden 2017 başından itibaren fiyatlar daha da yukarı gidebilir. Sonuçta 2017’de otomobil almak biraz daha zorlaşabilir.
ESAS ZAMLAR ARALIKTA GELECEK
HYUNDAİ ASSAN GENEL MÜDÜRÜ ÖNDER GÖKER: Kasım ayında markaların çoğu zam yaptı, ancak 8-9 puanlık kur artışının küçük bir kısmı yansıtabildi. Kurlar bu şekilde devam ederse esas zamlar aralıkta gelecek. Ayrıca ocak ayında model yılı farkı da fiyatlara yansıyacak. Hem kur farkları hem de ÖTV artışı sektörü olumsuz etkiler. Ancak tasarı Meclis’te kabul edilmişken geri adım atılır mı bilemiyorum.
FİYATLAR YÜZDE 6-8 ARASINDA ARTAR
BORUSAN OTOMOTİV CEO’SU EŞREF BİRYILDIZ: Kurlardaki bu gidişat aralık ayı için yüzde 6 ila 8 arasında zam zorunluluğu demektir. Böyle bir ortamda ÖTV artışının gündemden kalkması gerek. Çünkü hem kur hem ÖTV değişikliği aralık ayını ve 2017’yi zor bir sürece sokar.
MALİYET ARTIŞI FİYATLARA YANSITILIR
ANADOLU OTOMOTİV GRUBU BAŞKANI BORA KOÇAK: Kurlar son bir ay içinde oldukça arttı. ÖTV değişikliği ile ilgili bir tahmin yapmak zor, ama kurlardaki artış maliyetlerimizi olumsuz etkiliyor. Yılın satış potansiyeli anlamında en güçlü ayına girerken bu maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmamız gerekiyor. Döviz bazında geçmişle mukayese edersek şu anda Türkiye’deki en ucuz tüketim malı otomobil olabilir.
ZAMMI KURDAKİ YAVAŞLAMA BELİRLER
FORD OTOSAN GENEL MÜDÜRÜ HAYDAR YENİGÜN: ÖTV değişikliğini muhtemelen yılın en son ayında uygulamaya geçirmezler diye varsayıyorum. Dolar ve Euro’nun şu andaki yükselişi çok hızlı oldu. Muhtemelen yavaşlayıp bir miktar da gerileyecek. Zam oranları buna göre belli olur.
KALICI KUR ARTIŞI FİYATLARI YUKARI İTER
DOĞUŞ OTOMOTİV CEO’SU ALİ BİLALOĞLU: Araç fiyatlarının zam politikası doğrudan kurlara bağlı değil. Markaların satış hedefleri, sipariş edilen araç adetleri, finansman güçleri fiyat politikasını artan bir döviz ortamında etkiler. Tabii ki kalıcı bir şekilde artan kurlar tüm otomotiv sektöründe maliyetleri etkiler ve satış fiyatlarını yukarı doğru iter. Sayın bakanlar basına yansıyan son açıklamalarında ÖTV sistemini yeniden yapılandıracaklarını söylediler. Maliye Bakanı bunun illa vergi artışı olacağı anlamına gelmediğini söyledi. Bu sebepten dolayı spekülasyonda bulunmamak gerekir. Tabii ki herhangi bir ürün grubu için vergilendirme değişikliği tartışması tüketici nezdinde tedirginlik yaratır.
ÖTV’DE DEĞİŞİM ŞUBAT-MARTTA OLUR
RENAULT MAİS GENEL MÜDÜRÜ BERK ÇAĞDAŞ: Kampanyalar ve 2016 model yılı stokların eritilmesi sebebiyle aralıkta araç fiyatlarına yapılacak zamlar sınırlı kalır. Sadece dövizli satılan araçların TL fiyat karşılıklarında artış olması doğaldır. Markaların ellerindeki stokların büyük çoğunluğu 1-2 ay önce daha düşük kurlardan çekilmiş araçlar olduğu için zam zorunluluğu yeni gelecek sınırlı sayıdaki araçlarda olacağından, sınırlı kalır. ÖTV için oran değiştirebilme yetkisi hükümete verildi. Yasanın olgunlaşması bana göre zaten 1-2 ayı alır. Ben şahsen şubat-marttan önce bir değişim beklemiyorum.
KUR ARTIŞI FİYATLARA OCAK-ŞUBATTA YANSIR
CITROEN TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ BAHATTİN TATOĞLU: Herkes stok ve maliyet yapısından oluşan kendi gerçeğine göre hareket edecektir. Kasım ve aralık her markada stokların en yükseldiği dönem. 15 Temmuz’dan sonra son çeyrek siparişlerinin azaltıldığı söylense de ekim rakamlarına ve kasım ayındaki gelişmelere bakıldığında aksi daha doğru gibi gözüküyor. Ben kur hangi seviyede olursa olsun fiyatlara ocak-şubat aylarından önce yansıtılamayacağını ve kasım-aralık döneminin araç almak için ciddi fırsatlar taşıdığını düşünüyorum. Olası ÖTV artışını da ekleyecek olursak şu anda tüketiciler için ciddi bir fırsat var.
ZAM İÇİN YÜZDE 5’LİK FARK KALIYOR
PEUGEOT TÜRKİYE PAZARLAMA DİREKTÖRÜ MEHMET AKIN: Euro son üç ayda yaklaşık yüzde 8 değer kazandı. Fakat sektörün fiyat artışlarına bakıldığında aylık ortalama yüzde 1’ler seviyesinde olduğunu görüyoruz. Yaklaşık yüzde 5 fark kalıyor. Bu farkın tamamının aralık ayında kapanması çok olası değil gibi ama yüzde 5’lik bir yer olduğu da aşikar. Kurların bu seviyelerde seyretmesi durumunda otomotiv pazarında aralık koşullarının Kasım ayından iyi olmasını beklemek biraz iyimserlik olabilir gibi geliyor. Kur dalgalanmaları ile birlikte ÖTV gündemi 2017’de pazarı olumsuz yönde etkileyebilir.
