AKIN AYTEKİN
07 07 2018, 15:02 Güncelleme: 15:12
Hatırlayan hatırlar; Euro 96 Avrupa Futbol Şampiyonası’na katılmak için gruplarda İzlanda ile karşılaşmış, Türkiye’deki müsabakayı 5-0 kazanmış, deplasmandaki müsabakada golsüz berabere kalmıştık. Bizim 15 puan ve 16 averajla ikinci tamamladığımız grubumuzu İzlanda 5 puan ve 3 averajla sonuncu sırada tamamlamıştı.
Play off aşamasında İsveç’i eleyip turnuvaya katıldığımız o dönemlerde İzlanda Avrupa futbolunun mazlum çocuğu, biz ise yağız delikanlısıydık. İzlanda ıkına tıkına grupların son sıralarından kurtulmaya çalışırken, biz iman gücüyle o turnuva senin bu turnuva benim katılırdık. İman gücünün kanıtını isteyen Oktay Derelioğlu’nun 1997’de Belçika’ya attığı o efsane golü hatırlasın; o golün başka açıklaması olamaz.
Fakat onca turnuva tecrübesi, bir Dünya Kupası ve bir Avrupa Şampiyonası yarı finaline rağmen son 10 yılda hayal kırıklığı yaratan 2016 Avrupa Şampiyonası katılımı dışında elle tutulur bir başarımız yok. Fakat dönemin mazlum çocuğu İzlanda aradan geçen 22 sene içerisinde katıldığı ilk Avrupa Şampiyonası’nda çeyrek final oynamış ve bunu takip eden Dünya Kupası’na da grup lideri olarak direkt katıldı.
Peki bunun açıklaması ne?
Bazı futbol uzmanları bizdeki bu tutukluğu “futbolda orta gelir tuzağına takılmak” olarak tanımlıyor.
Kabaca bir ekonomide kişi başına gelir düzeyinin farklı nedenlerden dolayı belirli bir seviyenin ötesine geçememesi ve iki nokta arasında sıkışıp kalmasına orta gelir tuzağı deniliyor. University of Michigan ekonomisti Stefan Szymanski futbolda orta gelir tuzağını “gelişen ekonomilerin zengin ülkelerden teknolojileri hızlı bir şekilde kopyalaması fakat yapısal reformları uygulayamaması” olarak tanımlıyor. Benzer yanılgı kendini kanıtlamış teknik direktörleri göreve getirip her şeyi onlardan beklemekte de yatıyor: “Zeki bir teknik direktör yeni taktik değişiklikler getirebilir fakat yaratıcı bir genç nesil ortaya çıkaramaz.”
The Economist dergisinin Dünya Kupası başlamadan hazırladığı bir araştırmaya göre Uruguay, İzlanda ve İngiltere gibi ülkelerin son zamanlarda yakaladıkları başarıların arkasında oyuncularını yurt dışında oynatmak kadar 10 yaşından başlamak üzere minik sporculara sorumluluk alma ve özgür düşünme yetilerini aşılamalarından kaynaklanıyor.
İngiltere Futbol Federasyonu oyuncu gelişiminden sorumlu yöneticisi Matt Croker, The Economist dergisine yaptığı açıklamada genç sporcu akademilerini 2012 yılında reform etmeye başladıklarını ve gençlere daha çok risk alarak kendi kararlarını vermeye teşvik ettiklerini söylüyor. Oyuncuların minimum teknik direktörlük desteğiyle kendi taktiklerini geliştirdiklerini söyleyen Crocker hem 17 yaş altı hem de 20 yaş altı genç milli takımlarının kendi kategorilerinde Dünya Kupası’nı kazandıklarını söylüyor.
Öyle ki özgür düşünen İngiliz 17 yaş altı erkek milli takımı tiki takacı İspanyol yaşıtlarını Dünya Kupası’nda 5-2 mağlup etti.
Türkiye son yıllarda yaptığı modern ve uluslararası standartlarda stadyum ve altyapı tesisi yatırımlarıyla dikkat çekti. Avrupa Kupaları’na ev sahipliği yapmak için de başvurularda bulunan Türkiye’de yeni dönemde reform yapılacak alanlar içerisinde spor eğitiminin de alınıp alınmayacağı merak konusu.
