BLOOMBERG NEWS
19 09 2016, 12:31 Güncelleme: 12:38
Dünyanın kaderini belirleyecek ABD Başkanlık seçimlerine 50 gün kala adaylar arasındaki yarış giderek kızışıyor. Son anketlere göre Demokrat Parti Adayı Hillary Clinton yüzde 44,9'luk oy oranına sahipken, rakibi Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump, eski First Lady'yi yalnızca 0,9 puan geriden takip ediyor.
Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz'e göre, iç piyasaya zarar verdiği gerekçesiyle Çin'e gümrük tarifeleri uygulamayı planlayan Trump'ın Başkanlık yarışını kazanması özellikle ABD ekonomisi için büyük bir kayıp olacak.
73 yaşındaki ekonomist, Hong Kong'ta Bloomberg News'a yaptığı açıklamada durumun bir ticaret savaşıyla sona ereceğini ve birçok Amerikalının işini kaybedeceğini söyledi.
Kolombiya Üniversitesi Profesörü, Bloomberg'in sorularını şu şekilde yanıtladı:
1. Trump'ın kazanması ve Çin'e yeni gümrük tarifeleri uygulamasının ekonomik etkisi nasıl olacak?
Bu uygulamanın iki sonucu olabilir. Birincisi, düşük maliyetli Çin malları sektöründe çalışan Amerikalıların hayat standartları bir anda düşecek. Bu endüstrilerin ABD ekonomisine katkısı da azalacak. İkinci olarak bu hamleye bir misilleme de gelecek. Çin'in, Dünya Ticaret Örgütü kuralları kapsamında ABD'ye gümrük yasakları uygulamaya hakkı var. Bu durum da ticaret savaşlarına yol açacak.
2. Trump'ın Çin'le ilgili endişeleri geçerli mi yoksa abartıyor mu?
Trump'ın yabancıların fiyat kırdığını söylemesi bence yanlış bir endişe. Şayet bu kişiler farklı bir döviz kuru ya da daha düşük ücretlere sahip olsaydı daha mı mutlu olacaktı? Hayır.
Ticaret, karşılaştırmalı avantajlara dayalıdır. Eğer iyi bir üretim politikası yoksa bu avantaj kaybedilir. ABD'nin hâlen yüksek teknolojide rekabetçi üstünlüğü sürüyor.
Hiçbir ekonomist ticareti iki yönlü olması gerektiği ile sınırlayamaz. Bu, küresel bir ticari sistem. Üretilmiş ürünü satın alıyoruz, Çin'le ticaret açığı yaşıyoruz ancak sonra başka ülkelere başka ürünler satıyoruz. Trump'ın baktığı çerçeveden bakan bir ekonomi öğrencisine sınavından ancak F alır.
3. Yani Trump'a F mi veriyorsunuz?
Evet çünkü ekonomiden anlamıyor.
4. Trump seçilirse verdiği sözleri uygulamada ısrarcı olabilir mi?
Herkes Trump'ın mevcut kurallar ve demokrasi üzerinde ne kadar zorlayıcı olabileceğini konuşuyor. Dürüst olmak gerekirse bunun cevabını kimse bilmiyor çünkü ana akım düzenden bu kadar sapan biriyle daha önce karşılaşmadık.
5. Sizce Çin ekonomisinde, özellikle büyüme, rayında gidiyor mu?
Ben sert bir inişin kaçınılmaz olduğunu düşünmüyoruz. Çabaları oldukça etkileyici. Ekonomiyi makul bir seviyede tutmayı başardılar.
6. Peki size göre Japonya Merkez Bankası'nın bu haftaki toplantısından ne karar çıkacak?
Para politikasının sınırlarına ulaşmış durumdayız. Bundan sonra küçük işletmeler için kredi genişlemesi, para politikasının etkili olacağı yerler olur. Japonya'nındiğer ülkeler kadar kötü durumda olduğunu düşünmüyorum. Hayat standartlarına bakıldığında Japonya hâlâ iyi durumda.
7. ABD istihdam piyasasının medyada bahsedildiği gibi güçlü olmadığını savunuyorsunuz. İşsizlik oranının yüzde 9 ile 12 arasında olduğunu neden düşündüğünüzü biraz daha açar mısınız?
İstemeyerek de olsa yarı zamanlı çalışan insanlara bakmalısınız. Aslında iş araması gerekirken aramayan birçok insan var. Ayrıca, engelli rollerinde istihdam edilen sağlıklı kişiler bile var. Bu yaklaşık yüzde 9-12 aralığına denk geliyor.
