ONUR ANT – BLOOMBERG NEWS
13 04 2015, 11:17 Güncelleme: 15:21
Bu yılın en kötü performans gösteren tahvil piyasalarından biri olan Türkiye ekonomisi için cari açıktaki toparlanma en önemli tesellilerden biri oldu, ancak analistlere göre bu toparlanma verilerin gösterdiği kadar büyük olmayabilir.
Cuma günü yayınlanan resmi rakamlara göre, kayda değer bir altın rezervi olmamasına rağmen ülkenin cari açığının kapanmasında altın ihracatının payı yüzde 70 oldu.
Londra merkezli Spiro Sovereign Strategy direktörü Nicholas Spiro, açıktaki azalmanın altın ihracatından kaynaklanıyor olmasının endişe verici, çok karanlık ve gizemli bir durum olduğunu söylerken, açıkça sebebin İran'la yapılan altın ticareti olduğunu belirtti.
Geçtiğimiz 30 yılın 28'inde altın ithalatçısı olan Türkiye, 2012 yılında İran üzerindeki yaptırımları bypass etmek için ülkeden aldığı gazın karşılığını değerli metalle ödemeye başlamasıyla altın ihracatçısı haline gelmişti.
Türkiye'nin net altın ihracatı 2015'in ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemindeki 398 milyon dolardan bu yıl 2.58 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemdeki toplam ticaret açığı ise 5.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Merkez Bankası tarafından Cuma günü açıklanan verilere göre, Türkiye'nin ilk iki ay için cari açığı geçen yıla göre yüzde 4.2 düşüşle 3.2 milyar dolar oldu. Aynı gün Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, düşüşün ardından açığın milli gelire oranının bu yıl yüzde 4 olacağının tahmin edildiğini ve cari açığın artık ekonomi için risk olmaktan çıktığını söyledi.
Açıktaki daralmada altın ihracatının yanı sıra, geçen yıl yüzde 50 civarında düşen petrol fiyatları da etkili oldu. Türkiye ING Bank baş ekonomisti Muhammet Mercan'a göre, Türkiye'nin azalan enerji ithalat faturası, ülkenin ana ihracat pazarı Avrupa'daki yavaşlamanın etkisini dengeleyerek cari açıktaki daralmayı destekleyecek.
Büyümenin yavaşladığı ve enflasyonun hızlandığı seçim öncesi dönemde hükümetin işaret ettiği en büyük ekonomik başarı cari açıktaki daralma. Bir süre öncesine kadar da cari açıktaki iyileşmenin Türkiye'nin borçları açısından çok olumlu bir gelişme olması bekleniyordu.
Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın merkez bankası eleştirileriyle artan endişeler, ülkenin iki yıllık tahvillerinde büyük bir satışı tetikleyerek Türk tahvillerini gelişen ülkeler arasında en kötü performans gösteren piyasalardan biri yaptı. İki yıllık tahvil getirileri Cuma günü 5 baz puan yükselerek yüzde 8.85' çıktı. Böylece sene başından beri faizlerdeki artış 83 baz puanı buldu.10 yıllık hükümet tahvil faizleri ise Bloomberg tarafından takip edilen 24 gelişen ülke içinde en büyük yükselişi kaydettikten sonra geçtiğimiz üç hafta içinde dengelendi.
London Capital Group piyasa analistlerinden İpek Özkardeşkaya, Fed'in faizleri arttırmaya hazırlandığı bu dönemde kısa vadeli tahvil faizlerinin düşmesi için çok alan olmadığını belirtti. Analist ayrıca, cari açıktaki iyileşmenin altın ihracatından kaynaklandığı düşünüldüğünde, daralmadan sağlanabilecek herhangi bir olumlu etkinin çok uzun sürmeyebileceğini söyledi.
Özkardeşkaya, “Cari açık dengesinde bahsedilen altın ihracatı miktarı gerçeklere dayanmıyor. Bu sebeple, altın ihracatı ve cari açık üzerindeki büyük etkisinin hızla kaybolmasını bekliyorum” dedi.
